Stanisław Ignacy Witkiewicz

Nienasycenie

Wydany w 1930 roku utwór można by uznać za powieść edukacyjną, gdyby nie osobliwość nauk i doświadczeń, jakim autor poddaje Genezypa Kapena, głównego bohatera. Nauki jego kolejnych mistrzów i mentorów są autorskimi komentarzami, czy wręcz wykładami Witkacego, zapisem jego intelektualnych fascynacji i obsesji. Edukacja „sentymentalna” Genezypa, nawet nam, pogrobowcom rewolucji seksualnej, może wydać się... nietuzinkowa.

Współcześni mogli uznać powieść za szaloną wizję intelektualnej i duchowej przyszłości Polski i Europy - Witkacy umieścił akcję w odległym niemal o epokę roku 1990. Dzisiejszy czytelnik jest bogatszy o wiedzę o tym, co Witkacy mógł jedynie przewidywać. Zapewne w zdumieniu dostrzeże nieraz słuszność niektórych intuicji.

Na nasze szczęście paneuropejski komunizm, którego tak bardzo obawiał się pisarz, pozostał straszliwym fantazmatem, ale już polski przywódca „lat dziewięćdziesiątych”, żelaznoręki Kocmołuchowicz, wydaje się typem całkiem swojskim... A Chińczycy? Trzymają się mocno.